Η επανάληψη όλων των χονδροειδών ανοησιών, που έχουν ειπωθεί για τον Μπακούνιν με αφορμή την συμπλήρωση 100 χρόνων από τον θάνατό του, απαιτεί εκτενή ανάλυση. Χωρίς κανένα δισταγμό, τα πρωτεία της διαστρέβλωσης τα κατέχει ο Ζακ Ντικλό, πρώην επικεφαλής του ΡCF (Γαλλικό Κομμουνιστικό Κόμμα), ο οποίος αφιέρωσε ένα ογκώδες βιβλίο εκατοντάδων σελίδων στη σχέση Μαρξ-Μπακούνιν· ένα βιβλίο που αποτελεί αριστούργημα μυθοπλασίας. Έφθασε πλέον η στιγμή να συντάξουμε έναν κατάλογο με τις διαστρεβλώσεις σχετικά με τον Μπακούνιν. Μπορεί ο Ντικλό – όσο κι ο ίδιος ο Μαρξ – να κατέχει το θλιβερό αποκλειστικό δικαίωμα στη σκέψη του Μπακούνιν, όμως οι αναρχικοί είναι ασυναγώνιστοι στο ότι υπήρξαν οι μεγαλύτεροι ανεπίγνωστοι διαστρεβλωτές του. Από όσα κοινά έχουν οι δύο ηγέτες της Α’ Διεθνούς, το κυριότερο είναι ίσως ότι η σκέψη τους έχει παρερμηνευτεί από τους ίδιους τους μαθητές τους με παρόμοιο τρόπο. Εδώ, θέλουμε να ακολουθήσουμε το ξετύλιγμα αυτής της παρερμήνευσης των θέσεων του Μπακούνιν. Continue reading